Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Chelidonium majus

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Erbo-de-santo-Claro

Chelidonium majus

Papaveraceae

Àutri noum : Clareto, Erbo-d'esclaire, Dindouliero, Saladuegno, Celidòni.

Noms en français : Chélidoine, Éclaire.

Descripcioun :
L'erbo-de-santo-Claro, trachis dins li escoumbre e li relarg umide. Flouris pulèu d'ouro, pièi li fru soun alounga (2 à 4 cm), un pau torso e boussela.

Usanço :
Desempièi l'Antiqueta, s'èi toujour pensa que sougnavo la visto e meme la dounavo tournamai is avugle ; d'aqui tóuti li noum en raport emé lou vèire : erbo-d'esclaire, erbo-dóu-vèire... Pièi, emé lou principe di signaturo de Paracelse (siècle XVIe), s'èi pensa que sougnavo li proublèmo de bilo (la sèbo a la memo coulour que la bilo) e de fege. Sèmblo subretout bono pèr sougna la pèu e li berrugo (erbo-dei-barrugo, Fourcauquié). Aro s'utiliso peréu coume antispasmoudico e sedativo.

Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Chelidonium
Famiho : Papaveraceae


Ordre : Ranunculales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à juliet

Liò : Escoumbre e proche dis oustau - Muraio - Proche d'aigo
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Chelidonium majus L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CC
R
CC
CC
CC
CC
CC
C

Iris foetidissima & Chelidonium majus

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Erbo-de-santo-Claro emé uno autro planto

fotò